Bijdrage Fonds Sluyterman van Loo: € 15.000
Stichting Laudio
Grubbenvorst
Aantal deelnemers: 10.000
Stichting Laudio maakt klankkasten voor ouderen. Hoogleraar Taalkunde Leonie Cornips en cultureel antropologe Jolien Makkinga onderzochten de afgelopen jaren hoe het spreken in dialect invloed kan hebben op de gevoelens van welzijn bij ouderen. Het onderzoek toont aan dat dialectgebruik een belangrijke rol speelt in zorgcentra en het welzijn van bewoners beïnvloedt. Het spreken in de eigen taal beïnvloedt het gevoel voor autonomie. Het kan identiteit versterken en zorgen voor een vorm van samenhorigheid.
Schrijfster Jacqueline Kerkhof en documentaire maker Lubert Priems hebben de vele verhalen die de onderzoekers bij ouderen naar boven hebben gehaald vastgelegd in klankkasten (een belevingskunstwerk). In een speciale kamer in een zorgcentrum en soms in een museum zijn tweedehands kasten geplaatst. Ouderen, hun familieleden en medewerkers kunnen daar langs lopen en de verhalen horen en zien. Door een kastdeurtje te openen, ontmoet de bezoeker een fictief personage die in dialect vertelt. Bij elke versie betrekt Laudio ouderen uit de regio en sommigen treden ook op als stemacteur.
In korte anekdotische verhalen, omgeven door soundscapes (woorden in dialect opgevraagd in de regio), vertelt het personage hoe het haar vergaat om in een zorgcentrum te wonen. Het zijn persoonlijke verhalen, die schuren tegen beeldvorming en soms confronterend kunnen zijn. Ook zijn er in de kasten rekwisieten te zien die vaak symbolisch gelinkt zijn aan de inhoud van het verhaal. Daarnaast kunnen de (jongere) bezoekers in de kamer naar een podcast luisteren en een informatiekaart meenemen, zodat ze meer te weten kunnen komen over de achtergronden en resultaten van het wetenschappelijk onderzoek. Ook kunnen mensen ter plekke postkaartjes schrijven aan het fictieve personage.
Inmiddels zijn de Limburgse Mia en de Brabantse Miet op reis geweest in verschillende centra. In dit project is de Twentse Marie ontwikkeld en komt er nog een Groningse en Turkse versie.
Bekijk hier het item over Marie (in Koffietijd).
Vervolg
Laudio gaat meer klankkasten ontwikkelen in Nederland. Ook komen er digitale klankkasten, zodat meer ouderen in verschillende centra kunnen kennismaken met de personages Mia, Miet, Marie, Meral, Martje, Mariette en anderen. De digitale kasten zijn makkelijk op te bouwen en te verplaatsen. Bekijk de website van Laudio voor meer informatie over de klankkasten.
